مفهوم “روح “از دیدگاه طب سنتی : از ديدگاه طب سنتی،از هضم و جذب غذا در بدن انسان خون توليد می شود و اين خون دارای ترکيباتی است که بخشی از آن محلول و بخشی ديگر غيرمحلول و به شکل بخار است، مواد محلول را خلط می ناميم و مواد بخاری را روح می ناميم.
مفهوم “روح “از دیدگاه طب سنتی
اين بخارها ترکيب، خاصيت و شکل های و مزاج متفاوتی به خود ميگيرند(مانند گاز سرکه و بوی عطر) و در اندام مختلف جا می گيرند.
اين بخارها را نيز روح می ناميم، منتهی اين ارواح، ارواح مادی هستند، آن بخاری را که در قلب جايگزين مي شود، روح حيوانی، و آن بخاری که در کبد لانه مي گزيند روح نباتی، و بخاری که در مغز پديد می آيد را روح نفسانی و بخاری که در اندام جنسی بروز می کند را روح جنسی می ناميم.
اين بخارات بطور هميشگی در بدن وجود دارند و ابزار حيات و تحرک مادی بدن هستند، علاوه بر اين بخارات که آنها را ارواح مادی ناميديم، يک منبع قدرت و درک ديگری نيز در بدن وجود دارد که بعد از چهار ماهگی پس از شکل گيری جنين در بدن رسوح می کند و از طريق روح حيوانی در سراسر بدن منتشر می شود و با انسان مي آميزد و انسان را کامل مي سازد و با او موجود، انسان مي شود و نسبت به ساير حيوانات برتری مي جويد و با آن خير و شر را درک می کند.
تعادل اخلاط چهارگانه
اين توانايي در حال خواب در بدن نيمه فعال است و در حال بيداری کاملا فعال است. در زمان تعادل اخلاط چهارگانه با تمام قوا و کامل بر تن جاری است و در زمان عدم تعادل قوا تلسطی ناقص بر بدن دارد، به اين توانايی می گوييم روح انسانی.
روح انسانی تا زمانی که گرمی اخلاط و بخار ارواح چهارگانه در بدن وجود دارد، در بدن حضور دارد و زمانی که تمامی بدن به سردی گراييد از بدن خارج می شود.
استاد حسین خيرانديش.
خلاصه ای از مزاج شناسی از ديدگاه طب سنتی اسلامی _ قم