اشنايي با دیابت:
دیابت شایع ترین بیماری غدد درون ریز است که حدود ۴ میلیون تن از افراد جامعه به آن مبتلا مي باشند.
روند رو به رشد و افزایش شمار مبتلایان نگرانی‌های را در عرصه های سلامت کشورها ایجاد نموده است.
زمانی که عوارض بیماری دیابت ظاهر می شود خانواده ها و نظام سلامت کشورها برای درمان آن متحمل هزینه های بسياري می شوند.
پیشگیری از این بیماری و کنترل عوارض آن مجموعه ای را تشکیل می دهند که باید حساب ویژه ای برای آن باز نمود دیابت وضعیتی است که در آن قند به جای این که وارد سلولها شود، در خون باقی می ماند و در نتیجه سلولهای بدن دچار کمبود انرژی می‌شوند، به عبارت دیگر دیابت یک بیماری غیرواگیر است که به علت اختلال در سوخت و ساز(متابولیسم) قندها، چربی‌ها و پروتئین‌ها ایجاد می‌شود.
این بیماری یک اختلال چند عاملی است که با افزایش مزمن قند خون(هیپرگلیسمی) مشخص می شود، افزایش مزمن قند خون موجب تخریب اختلال عمل و نارسایی ارگانهای مختلف بدن به خصوص چشم ها، کلیه ها، اعصاب و قلب و عروق می شود.
دیابت نوع یک یا وابسته به انسولین و دیابت نوع دو یا غیروابسته به انسولین، دو نوع دیابت شیرین یا مرض قند محسوب می شوند.
دیابت نوع یک:
در افراد مبتلا به دیابت نوع یک، تخریب سلولهای ترشح کننده انسولین با واسطه ایمنی و توسط محرکهایی مثل ویروسها، سموم یا عوامل محیطی صورت می گیرد، اما به طور کلی علت دقیق آن مشخص نیست، این بیماران اغلب جوانتر و لاغرتر از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو هستند(سن شروع معمولا زیر ۳۰ سال می باشد).
در این نوع ازدیابت انسولین اصلا ترشح نشده و به همین علت دیابت وابسته به انسولین نامیده می شود، پس انسولین حافظ زندگی این بیماران است و درمان اصلی را شامل می شود.
دیابت نوع یک گاهی به صورت تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، پر ادراری شدید، از دست رفتن آب بدن و حال عمومی بد تظاهر می نماید که این حالت را کتواسیدوز دیابتی می نامند و در صورت عدم درمان منجر به مرگ می شود. در این نوع دیابت علائم بالینی معمولا پر سر و صدا است چرا که در عرض مدت کوتاهی(یک تا دو ماه) کودک یا نوجوان دچار کاهش وزن قابل توجه (علیرغم اشتهای خوب)، عطش و پر ادراری می شود و گاهی نیز کودک با شب ادراری بیماری خود را نشان می دهد.
به طور کلی دیابت نوع یک در بزرگسالان ممکن است علائم ضعیف تر و تدریجی تری را نشان دهد.
دیابت نوع دو:
دیابت نوع دو معمولا در افراد مسن تر دیده می شود و اکثر مبتلایان سن بالای ۴۰ سال دارند، این افراد اکثرا چاق هستند و استعداد ژنتیکی قویتر از دیابت نوع یک دارند و معمولا سابقه دیابت در فامیل را ذکر می کنند.
در این بیماران اغلب مقاومت محیطی نسبت به اثر انسولین وجود دارد، یعنی گیرنده هایی بر روی سلولها برای اتصال انسولین وجود ندارد.
در این بیماران با وجود انسولین، فرد مبتلا به مرض قند می باشد چون مقداری انسولین در بدن این بیماران تولید می شود پس به آن دیابت غیر وابسته به انسولین می گویند.
بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بدون علامت هستند و به صورت تصادفی و طی آزمایش بیماری آنان مشخص می شود. گاهی این بیماران برای اولین بار با عوارض مزمن دیابت ( بعنوان مثال کاهش بینایی و یا زخم پا) تشخیص داده می شوند که در این موارد نیز پنج تا ده سال از شروع دیابت در آنها گذشته است.
باید توجه داشت که شیوع دیابت نوع دو به طرز فزاینده ای در حال افزایش است چون مصرف بیشتر رژیم غذایی غربی با کالری زیاد که منجر به چاقی در دوران کودکی می شود شیوع بیماری دیابت نوع دو در سنین جوانی نیز بیشتر شده است.
