موثرترین شیوه های درمانی طب سنتی : طب سنتی در کشور ما سابقه طولانی دارد. پس از ورود روش های پزشکی جدید در ایران به خصوص از زمان تأسيس دارالفنون، كم كم آموزش اصول و مباني طب سنتی ايران به فراموش سپرده شد. اما پس از مدتی این طب دوباره جایگاه خود را در بین مردم پیدا کرد. طب سنتی مجموعه ی علوم نظری و علمی است که در تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری های جسمی و روحی به کمک ما می آید. در این مطلب قصد داریم به موثرترین روش های درمان با طب سنتی مانند گیاه درمانی، ماساژ درمانی و … بپردازیم. با ما همراه باشید.
موثرترین شیوه های درمانی طب سنتی شامل چه مواردی است؟
- گیاه درمانی
- رایحه درمانی
- ماساژ درمانی
- شیاتسو
- حجامت
- بادکش درمانی
- زالو درمانی
- فصد یا رگ زدن
- آب درمانی
- هومیوپاتی
- طب سوزنی
گیاه درمانی(phytotherapy)
گیاه درمانی به درمان بیماری با استفاده از گیاه گفته می شود. این روش درمانی مشابه طب پزشکی نوین است با این تفاوت که برای درمان بیماریها، به جای داروهای شیمیایی از داروهای گیاهی استفاده میشود. این روش نیز همچون پزشکی نوین بر پایه دیدگاه جزء نگری استوار است.
رایحه درمانی (Aromatherapy)
هم در منابع دینی و هم در متون طب ایرانی به استفاده از بوهای خوش یا مواد بودار برای رسیدن به فواید و اثرات درمانی اشاره شده است. رایحه درمانی شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، بهصورت استنشاقی یا همراه باماساژ، بهصورت موضعی (حمام یاکمپرس) استفاده میشود. استفاده از روغن عصاره گیاهان برای حمایت و تعادل ذهن، بدن و روح و روان، تسکین، احساس راحتی و تمدد اعصاب، از جنبههای رایحهدرمانی است.
استحصال و استخراج این روغنها یا عطرهای گیاهی به روشهای مختلفی انجام میشود که ابن سینا بنیان گذار روش تقطیر امروزی محسوب می شود.
ماساژ درمانی (Massage therapy)
ماساژ دادن بافتهای عضلانی، باعث بهبود جریان گردش خون و جریان لنفاوی و افزایش اکسیژن رسانی به این بافت ها شده و مواد سمی را از عضلات خارج می سازد. تاثیر درمانی ماساژ به واسطه افزایش ترشح اندروفین ها که موجب تسکین درد شده و افزایش ترشح هورمون سروتونین که منجر به تعدیل کننده خلق و خوی میشود. همچنین ماساژ موجب آزاد شدن هورمون کورتیزول می شود که بسیار موثر در کاهش استرس است.
شیاتسو (Shiatsu)
شیاتسو یکی از روش های ماساژ ژاپنی است که در آن نقاط حیاتی بدن با فشار انگشتان دست ماساژ داده می شود. این روش در درمان بی خوابی، افسردگی و کاهش تنش و استرس بسیار موثر است.
حجامت (Cupping)
حجامت روش درمانی سنتی عربی و طب اسلامی می باشد که برگرفته از روش قدیمی تر حجامت در طب سنتی چین است. در طب سنتی حجامت به معنی ایجاد خلا بر روی نقاط خاصی از پوست بدن به وسیلهای همچون بادکش است که برای رسیدن به اثرات درمانی خاصی انجام می شود. روش انجام حجامت به این صورت است که ابتدا خراشهایی روی سطح پوست ایجاد می شود و سپس با ایجاد مکش در سطح مورد نظر، خون از آن ناحیه خارج میشود.
حجامت از روشهای باستانی درمان است که علاوه بر چین در یونان نیز توسط بقراط به عنوان یک روش درمانی ذکر شده است. حجامت علاوه برجهان اسلام، دراروپانیز تا قرن ۱۸ مورد استفاده قرار میگرفت ولی با فراگیر شدن دانش پزشکی، این روش نیز به تدریج رواج یافت. امروزه حجامت درکشورهای عربی و مسلمان مقبولیت بیشتری دارد.
مقبولیت حجامت در میان مسلمانان ناشی از حدیثهایی است که از پیامبر اسلام در توصیه به حجامت نقل شده است.
حجامت در پیشگیری و درمان بیماری هایی چون آسم، اعتیاد به مواد مخدر، نارسایی هضم غذا، سردردهای میگرنی و اعصاب، چربی خون، غلظت خون و بیماری های پوستی کاربرد دارد.
بادکش درمانی (Dry cupping)
یکی از روشهای طب مکمل یا طب جایگزین بادکش درمانی یا حجامت خشک است. در این روش درمانی، با ایجاد مکش در نقاط مختلف بدن موجب انبساط عروق بدن و انحراف مواد از نقطه خاص است
بادکش درمانی قابلیت ایجاد تاثیرات مثبت و نقش مکمل در درمان مشکلات و بیماریهای جسمی و فیزیکی بدن انسان را دارد و می تواند نقش موثری در بهبود عمومی برخی از مشکلات نظیر دردهای سیاتیک و ناحیه کمر، خستگی مفرط و زودرس، اسپاسم عضلانی، خواب رفتگی اندام ها و نشاط و شادابی پوست شود. همچنین از این روش می توان به عنوان ابزار ماساژ استفاده نمود.
زالو درمانی (Leech therapy)
زالو درمانی یکی از روش های خون گیری طبی محسوب می شود که به لحاظ نحوه خون گیری و ماده هیرودین که توسط زالو به بدن وارد میکند، در طب سنتی از جایگاه ویژهای برخوردار است. در این روش با استفاده از زالو برای درمان برخی بیماری ها مانند خون رسانی دوباره به مناطقی از بدن که عروق وریدی آسیب دیده و یا بسته شدهاند، استفاده میشود. هر زالویی اثر درمانی ندارد. در بزاق زالو ماده ضد انعقادی وجود دارد که موجب رقیق شدن خون، بازشدن عروق تنگ و در نتیجه موجب افزایش خون رسانی و اکسیژن رسانی موضع یا عضو می گردد. زالو درمانی در بیماریهایی نظیر تنگی عروق قلب، پیوند پوست، پیوند اعضاء، واریس، ضایعات پوستی، بیماری های مفاصل، آرتروز، هموروئید، زیبایی پوست و تقویت سیستم ایمنی کاربرد دارد.
فصد یا رگ زدن (Fasd)
فصد روش خونگیری درطب سنتی است. فصد بازکردن منفذی کوچک در دیواره رگ است که باعث خروج اخلاط فاسد و سموم بدن به ویژه در مورد غلبه سودا با خروج خون میشود. فلبوتومی در لغت به معنای خون گیری و در کار به معنی وارد شدن یک سوزن یا کانال به ورید و خارج کردن خون از آن است.
آب درمانی (Hydrotherapy)
آب درمانی به معنای درمان بیماریها به وسیله آب است. نوشیدن آب زیاد در پزشکی در بیماریهای معدودی مانند سنگ کلیه،اسهال یا گرمازدگی توصیه شده است و فقط موجب جبران آب از دست رفته و رقیق شدن ادرارمی شود. از گذشته های دور هم قبایل بدوی و هم ملل متمدن آب را برای درمان به کار می بردند. آب درمانی در بهبود رعیشه، ضایعات پوستی، دردهای مفاصل، سیاتیک، نشاط و تقویت بدن، تقویت عضلات و اصلاح منافذ بدن، گرم کردن و افزایش رطوبت بدن کاربرد دارد.
هومیوپاتی (Homeopathy)
هومیوپاتی یا همساندرمانی یک شیوه پزشکی جایگزین که توسط ساموئل هانمن در سال ۱۷۹۶ ابداع شده است. این روش درمانی بر اساس ایده «همانند، همانند را شفا میدهد.» است که با تحریک دستگاه ایمنی و حیاتی بیمار با داروهای هومیوپاتی، موجب بهبودی فرد می شود. بر پایه اصول نخستین هومیوپاتی هر مادهای که دربدن سالمیکسری نشانههای بیماری ایجاد کند، درصورت تجویز به فرد بیمار باهمان علایم، بیماری وی را درمان خواهدکرد، البته به شرط آنکه نشانههای موجود در بیمار و نشانههایی که آن ماده دارویی میتواند ایجاد کند، تا حد ممکن همانند باشد.
بر این اساس اگر چه بیمار تنها برای یک درد جسمی به پزشک هومیوپات مراجعه کردهاست، ولی باید واقعیتهای روحی، عاطفی و عصبی خود را با پزشک درمیان بگذارد. طرفداران این روش چنین اظهار می کنند که هر بیماری که نیروی حیاتی وی از میان نرفته باشد، میتواند از هومیوپاتی انتظار بهبود داشته باشد. با نگرش به اینکه هومیوپاتی با تحریک دستگاه ایمنی بدن عمل میکند، چنانچه این سیستم و ساختار بدن دچار نابودی برگشتناپذیر شود، امید به بهبود کاهش مییابد.
هومیوپاتی یعنی همانند بیماری و به تعبیری دیگر درمان با همانند، یا درمان به دست عامل همانند بیماری است. مهمترین ویژگی این روش درمانی نگرش کلی به انسانها از دید جسمی، روانی و احساسی است. با این حال بعضی از تحقیقات علمی اثری فراتر از شبه داروها را برای داروهای هومیوپاتی قایل نشدهاند. از سوی دیگر تحقیقات علمی دیگری نیز ارائه شدهاند که مؤید تأثیر داروهای هومیوپاتی میباشند.
طب سوزنی (Acupuncture)
طب سوزنی مهمترین شاخه طب سنتی چین (TCM) است که با فرو کردن سوزنهای بسیار نازک به نقاط خاصی از بدن که گذرگاه های انرژی دانسته می شوند، باعث تسکین درد و یا درمان مشکل خاصی از بیمار می شود. براساس تئوری طب سوزنی، این نقاط خاص بر روی مسیرهای خاصی از بدن با نام مریدین قرار دارند که انرژی حیات که در زبان چینی به آن«چی» (QI) گفته می شود، در آنها جریان دارد.
به علت کاربردهای گسترده درمانی، حداقل عوارض جانبی، هزینه پایین و تاثیر سریع، این روش همچنان مرسوم مانده است و در حال حاضر، هم به عنوان یک روش درمانی اولیه و هم در کنار سایر روش های درمانی در ایران و جهان مورد استفاده قرار می گیرد.